Chirurgia i anestezjologia

Znieczulenie ogólne (narkoza) u psów i kotów

Czy istnieje system klasyfikacji pacjentów pod kątem ryzyka znieczulenia ogólnego?

Tak. Opiera się on na systemie Amerykańskiego Stowarzyszenia Anestezjologów (ASA) i jest stosowany w odniesieniu do małych zwierząt. Podstawą klasyfikacji jest przede wszystkim obecność i zaawansowanie choroby układowej (kliknij obrazek).

Mamy więc np. dokładnie zbadaną, zdrową 11-miesięczną kotkę, odrobaczoną, z aktualnym stanem szczepień, przed zabiegiem usunięcia macicy i jajników (potocznie zwanym sterylizacją). Stwierdzamy brak zagrożenia znieczuleniem, czyli minimalne ryzyko zabiegu. Co dalej?

Zakładanie kateteru...

Bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie pacjenta do operacji (patrz: "Przygotowanie do zabiegu (...)"). Przed wprowadzeniem w stan znieczulenia ogólnego wykonywana jest premedykacja, czyli farmakologiczne przygotowanie do zabiegu. Polega ona na podaniu leków uspokajających i przeciwbólowych, najczęściej w formie mieszanki, w postaci domięśniowego zastrzyku. Działanie to ma na celu m.in. zniesienie bólu przed operacją, zmniejszenie dawek środków do znieczulenia ogólnego i zapewnienie łagodnego wybudzania się po zabiegu. U uspokojonego (spremedykowanego) zwierzęcia zakładany jest następnie kateter dożylny (wenflon). Powinno się go zakładać rutynowo niezależnie od zastosowanego znieczulenia. Dostęp dożylny stanowi „furtkę", dzięki której w razie potrzeby szybkiego podania leków, otrzymujemy natychmiastowy efekt ich działania. Dożylnie też podawany jest środek do indukcji (wprowadzenia) znieczulenia ogólnego. Stosuje się preparat krótkodziałający, który powoduje utratę przytomności. Umożliwia on, dzięki wyłączeniu pewnych odruchów, intubację, czyli założenie rurki dotchawiczej.

Intubacja kota po indukcji...

Intubacja powinna być wykonywana rutynowo, także u tych pacjentów, u których znieczulenie będzie podtrzymywane drogą dożylną. Każdy znieczulony pacjent narażony jest na wiele komplikacji ze strony układu oddechowego, dlatego utrzymanie drożności dróg oddechowych i prawidłowej podaży tlenu jest podstawą bezpiecznego przebiegu znieczulenia. Indukcję znieczulenia można też przeprowadzić anestetykiem wziewnym za pomocą maski, zakładanej na twarz zwierzęcia. Zarówno po premedykacji, jak i po indukcji ponownie oceniany jest stan zwierzęcia, w celu oceny reakcji na środki znieczulające.