Brak widocznych pasożytów w kale nie oznacza braku inwazji.
Obecnie odchodzi się od profilaktycznego odrobaczania dorosłych zwierząt kilka razy w roku na rzecz badania kału. Kał powinno się badać przynajmniej co 3 - 4 miesiące, co wynika z cyklów rozwojowych najczęściej występujących pasożytów (2). Jednak w przypadku niektórych z nich cykle te są znacznie krótsze. Zwierzęta narażone na inwazję tych pasożytów należy częściej kontrolować, a w przypadku pozytywnego wyniku badania parazytologicznego częściej poddawać odrobaczaniu (2). Większośc inwazji pasożytniczych wymaga podawania leków przez kilka dni z rzędu.
Odrobaczenia nie należy traktować jak szczepienia profilaktycznego.
Jest tu zasadnicza różnica: szczepionka powoduje powstanie przeciwciał, które zabezpieczają przez pewien czas przed zarażeniem, natomiast podanie „tabletki na robaki” ma na celu zabicie potencjalnie lub faktycznie występujących w naszym pupilu pasożytów. Odrobaczenie nie daje odporności na robaki.
Jak zbadać kał naszego zwierzęcia?
Badania kału wykonuje większość gabinetów weterynaryjnych. Część z nich na miejscu, inne korzystają z pomocy laboratoriów. Badanie jest tanie, a na wyniki nie trzeba długo czekać. Istotnym atutem jest również łatwość pobrania materiału – najlepiej z końcowego fragmentu stolca do plastikowego, szczelnie zamkniętego pojemnika. Można je dostać w gabinetach weterynaryjnych lub w aptekach. Kał należy zbierać przez 3 kolejne dni do jednego pojemnika (jako próbkę zbiorczą) przechowując go w lodówce (parapet za oknem nie stanowi tu alternatywy, istotna jest stała temperaura 4-8 stopni). Tak przygotowaną próbkę należy jak najszybciej dostarczyć do lekarza weterynarii.
Wynik dodatni jest pewny niemal w 100%, ale przy wyniku ujemnym interpretacja powinna być bardziej ostrożna. Wynika to przede wszystkim ze specyfiki cyklów życiowych pasożytów, co przekłada się na okresowy brak możliwości wykrycia go w kale. Jednak mimo tego, w sytuacji, w której badamy kał profilaktycznie tzn. przy braku objawów, można uznać wynik ujemny za prawdziwy.
Inaczej przedstawia się sytuacja kiedy badamy kał kontrolnie w trakcie leczenia inwazji pasożytniczej lub w sytuacji wystąpienia objawów chorobowych z przewodu pokarmowego. Często wtedy badanie trzeba powtarzać kilkukrotnie pomimo wyników ujemnych (nie należy się wtedy denerwować i niecierpliwić, tak po prostu wygląda diagnostyka). Czasem ze względu na właściwości pasożyta lekarz może zalecić bardziej zaawansowane badanie kału np. oparte na technikach biologii molekularnej.
lek. wet. specjalista chorób psów i kotów Mieszko Smulski
Przychodnia Weterynaryjna „Boliłapka" Warszawa
lek. wet. specjalista chirurg Łukasz Sokalski
Warszawa
Bibliografia: