Endokrynologia

Cukrzyca u kotów

U chorego zwierzęcia pory karmienia powinny być ściśle skorelowane z podawaniem insuliny. Przede wszystkim powinny być one stałe, uwarunkowane czasem działania insuliny. Jeżeli insulina podawana jest raz na dobę, to kot powinien być karmiony dwa razy dziennie. Pierwszy posiłek tuż po podaniu insuliny, drugi 8-12 godz. później. Jeżeli insulina podawana jest dwukrotnie w ciągu doby, to pokarm podaje się tuż po zastosowaniu insuliny.
Koty z cukrzycą insulinoniezależną, które jedzą głównie pokarm wilgotny, powinny dostawać kilka małych porcji w ciągu dnia, żeby zapobiegać hiperglikemii poposiłkowej.
Adaptacja organizmu do podawanych dawek insuliny następuje po ok. 3-4 dniach. Po tym czasie należy ocenić skuteczność zaleconej terapii, dlatego, że koty różnie reagują na początkową dawkę insuliny.
W celu dokładnego określenia czasu i siły działania leku u danego kota, lekarz weterynarii wykonuje tzw. krzywą cukrową. Badanie polega na wykonaniu szeregu oznaczeń stężenia glukozy we krwi. Pomiary wykonuje się co 2-3 godz. przez 12-24 godziny po zastosowaniu insuliny. Czasem zachodzi konieczność wykonania kilku „krzywych cukrowych” zanim uda się ustalić odpowiedni i najwłaściwszy schemat leczenia dla danego zwierzęcia. Ważne więc jest, aby wspólnie z lekarzem ustalić najmniej stresujący dla kota sposób przeprowadzenia takiego badania.

Lekarz weterynarii powinien również uprzedzić o najczęstszych powikłaniach i efektach niepożądanych jakie mogą wystąpić podczas leczenia, sposobach ich rozpoznawania i przeciwdziałania. Pamiętajmy, że w razie jakichkolwiek wątpliwości powinniśmy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.

Aby uniknąć groźnych sytuacji często zachodzi potrzeba monitorowania w domu przebiegu leczenia. Nawet jeśli opanujemy już posługiwanie się glukometrem czy też paskami do badania moczu nie możemy samodzielnie dokonywać żadnych zmian w leczeniu bez konsultacji z lekarzem.

Do poważnych zaburzeń i powikłań związanych ze zbyt późno rozpoznaną lub niewłaściwie leczoną cukrzycą, należą m.in.:

stłuszczenie wątroby
nefropatia cukrzycowa (uszkodzenie kłębuszków nerkowych, zmniejszenie zdolności filtracyjnej nerek i rozwój mocznicy)
infekcje układu moczowego
infekcje skórne
neuropatia cukrzycowa (kot chodzi na całej powierzchni stopy)
cukrzycowa kwasica ketonowa (to bardzo złożony proces, w wyniku którego dochodzi do produkcji ciał ketonowych zatruwających organizm, powstania kwasicy metabolicznej, utraty płynów i elektrolitów, a w efekcie nawet do śmierci zwierzęcia). Stan ten wymaga podjęcia natychmiastowego intensywnego leczenia.

Leczenie cukrzycy może napotykać wiele trudności. Brak reakcji na zastosowaną insulinę może wynikać z oporności tkanek na dany preparat lub współistniejących chorób od zwykłych infekcji czy chorób zębów po poważniejsze zaburzenia jak nadczynność tarczycy, lub nadnerczy czy też wytwarzanie przeciwciał przeciw zastosowanemu rodzajowi insuliny. Inną przyczyną niepowodzeń może być zbyt szybki metabolizm insuliny lub podawanie określonych leków, np. glikokortykoidów czy progestagenów (leków hormonalnych).

Cukrzyca to poważne schorzenie, wymagające stałej współpracy właściciela z lekarzem weterynarii. Nie należy lekceważyć pierwszych objawów cukrzycy i w razie zauważenia niepokojących oznak u swojego zwierzęcia udać się do lecznicy weterynaryjnej. Wczesna diagnoza znacznie zwiększa szanse skutecznego leczenia.

lek. wet. Katarzyna Siudalska
Warszawa