Diagnostyka

Barwa - u psów i kotów mocz powinien być barwy słomkowej do żółtej. Mocz barwi na kolor prawidłowy barwnik zwany urochromem. Na barwę moczu wpływa jego zagęszczenie (im bardziej mocz jest rozrzedzony tym barwa jest jaśniejsza). Przy chorobach przebiegających z poliurią i polidypsją (wielomoczem i wzmożonym pragnieniem) mocz będzie zbyt jasny. Ciemniejszy mocz może pojawiać się przy krwawieniu z pęcherza moczowego lub nerek, a także przy babeszjozie - mocz barwy herbacianej.

Przejrzystość - mocz psów i kotów powinien być przejrzysty, klarowny. Brak przejrzystości może świadczyć np. o zapaleniu pęcherza lub nerek.

Odczyn moczu (pH) - u psów i kotów mocz powinien mieć odczyn kwaśny (pH ≤ 6). Na odczyn moczu wpływ ma rodzaj podawanego pokarmu. Zmiana odczynu moczu na zasadowy towarzyszy fosfaturii oraz zakażeniom bakteryjnym. Mocz obojętny czy zasadowy u zwierząt mięsożernych jest nieprawidłowy i powinno się dążyć do jego zakwaszenia (zmiana sposobu żywienia, leki). W moczu zasadowym i obojętnym łatwiej wytrącają się kryształy, utrudniające oddawanie moczu oraz powodujące bolesność.

Białko - w moczu prawidłowym nie powinno być białka (dopuszczalna jest śladowa ilość). Pojawienie się większych ilości białka w moczu (proteinurię) uznaje się za patologię. Białko pojawia się w moczu na skutek wzrostu przepuszczalności kłębuszków nerkowych. Głównym białkiem pojawiającym się w moczu są albuminy (albuminuria).

Białko w moczu może świadczyć o:

• chorobach nerek;
• zapaleniu dróg moczowych;
• krwotokach z dróg moczowych.

Hemoglobina - prawidłowy mocz nie zawiera hemoglobiny. Obecność hemoglobiny w moczu określa się mianem hemoglobinurii- zwykle mocz nie traci jeszcze przejrzystość. Pojawienie się krwi w moczu (hematurii) powoduje zmętnienie moczu.

Obecność hemoglobiny w moczu (hemoglobinuria):

• zatrucia związkami chemicznymi np. rtęć, miedź;
• babeszjoza.

Obecność krwi w moczu (hematuria):

• ostre i ropne zapalenie nerek;
• zapalenie miedniczek nerkowych;
• skazy krwotoczne;
• stany zapalne i kamica dróg moczowych;
• nowotwory układu moczowego;
• niektóre choroby zakaźne;
• pasożyty układu moczowego. 

Bilirubina - prawidłowy mocz nie powinien zawierać bilirubiny. Śladowe jej ilości mogą pojawić się w moczu u psów, zwłaszcza u samców tego gatunku. Obecność bilirubiny w moczu kota zawsze jest uznawana za patologię.

Obecność bilirubiny w moczu (bilirubinuria):

• pierwotne lub wtórne schorzenia wątroby i dróg żółciowych;
• żółtaczka hemolityczna.